Tradycja kontra nowoczesność
Tradycyjna literatura koreańska charakteryzowała się innymi cechami i rozwijała całkiem inaczej, niż ta, którą znamy z Europy. W czasach dawnych najwyższym poważaniem cieszyły się teksty, które przyczyniały się do dobrobytu władzy oraz ludzi – teksty filozoficzne, historyczne, doktryny konfucjańskie. Jednym słowem teksty osadzone w rzeczywistości. Ponadto w Korei, świecie uczonych, tradycja oralna górowała nad pismem; najważniejsze teksty oraz poematy były spamiętywane a następne przywoływane w ważnych momentach życia społecznego oraz twórczości własnej – często występowało zjawisko powtarzania, przerabiania oraz nawiązywania do kanonu. Dlatego też, formy literackie takie jak powieści nie cieszyły się powszechnym uznaniem. Powieści były zaprzeczeniem wartości nauki – traktowały o fikcyjnych wydarzeniach, przedstawiały fantastyczne elementy oraz odwoływały się do sfery emocjonalnej czytelnika.
Największa rewolucja w kategorii literatura nastąpiła w przełomowym dla Korei okresie otwarcia się na świat zachodni – koniec XIX i początek XX wieku. Korea naciskana ze wszelkich stron przez mocarstwa chciała bardziej zaznaczyć swoją niezależność od Chin oraz indywidualność. Dlatego też zaczęto odchodzić od tradycji, a co za tym szło, zmienił się cały system pisania literatury. Zamiast klasycznej chińszczyzny do pisania dzieł literackich zaczęto używać alfabetu rodzimego, a narracja pisana była językiem mówionym. Ponadto do Korei zaczęły napływać wzorce z literatury zachodniej oraz Japonii. Koreańczycy poznali nowe formy literackie. Szczególną popularnością cieszyły się powieści realistyczne, które służyły jako narzędzia dydaktyczne – poruszały kwestie nowoczesnego życia, odchodzenia od konfucjanizmu czy nowych modeli miłości (poszanowanie dla ślubu z miłości i krytyka małżeństw aranżowanych).
Literatura pierwszej połowy XX wieku
Pierwsza połowa XX wieku odcisnęła się na Korei piętnem okupacji Japońskiej. Jednym ze świadectw ciężkiego życia jakiemu poddani zostali Koreańczycy jest właśnie literatura. To wtedy poznane gatunki takie jak realizm czy naturalizm osiągnęły swój szczyt popularności. Używając tych konwencji literaci prezentowali w swoich pracach trudy życia codziennego, wszechobecną biedę oraz zmieniającą się dookoła nich rzeczywistość. Jednym z najbardziej reprezentatywnych pisarzy w tych nurtach był Kim Tong-in, który w swoich opowiadaniach skupiał się na życiu
w czasach okupacji. W opowiadaniu „Chłosta” zaprezentowane zostają, doświadczone przez samego autora, realia życia w więzieniu, które w czasach okupacji było wiecznie przepełnione. „Bataty” natomiast, najpopularniejsze dzieło pisarza, przedstawia do czego ludzie byli w stanie się posunąć by jakkolwiek zarobić na życie, jedzenie – między innymi żebranie, prostytuowanie się czy nawet wzbogacanie się na śmierci bliskich.
Nie wszyscy pisarze jednak jawnie krytykowali Japonię i jej rządy. Yi Kwang-su, uważany za twórcę „powieści nowoczesnej”, po wyzwoleniu Korei spod okupacji, został okrzyknięty zdrajcą i kolaborantem. Pomimo że, na początku swojej kariery tworzył on dzieła patriotyczne, rzeczywistość życia pod rządami Japonii zmusiła go do wierzenia, że jego własny kraj może osiągnąć rozwój jedynie poprzez kolaborację z okupantem. Dlatego też został on zapamiętany jako zdrajcą narodu. Nie można jednak nie wspomnieć o jego osiągnięciach w kwestiach literackich; oprócz nowych form pisał on również pierwsze eseje o literaturze i był ogromnym zwolennikiem modernizacji, co pokazywał w swoich dziełach.
Oprócz realizmu i naturalizmu, w trakcie okupacji rozwijał się również literacki nurt modernistyczny, za którego najważniejszego przedstawiciela uznać można Yi Sanga. W swoich dziełach Yi Sang wyróżniał się szczególną kreatywnością oraz niekonwencjonalnością. Jego przełomowe opowiadanie „Skrzydła” utrzymane jest w w narracji typu strumień świadomości. Główny bohater, utrzymywany przez żonę prostytutkę, nie do końca rozumie otaczający go świat i poddaje w zwątpienie sens własnej egzystencji. Yi Sang pisał również poezję, która utrzymana była w duchu surrealizmu i dadaizmu – ciął oraz łączył słowa, a anwet wykorzystywał w swoich wierszach ciągi cyfrowe.
Literatura po wojnie
W 1945 r. Korea wyzwala się spod ucisku Japonii i odzyskuje swoją niepodległość. Głównym zadaniem literatury stały się pozbywanie śladów kolonialnych oraz rozprawienie się z kolaborantami. Okres spokoju nie trwał jednak długo
i w latach 1950-1953 zakłóciła go Wojna Koreańska, która ostatecznie doprowadziła do podziału kraju na Północ
i Południe. Następne dekady w literaturze odznaczały się dużym zaangażowaniem społecznym, krytyką dla rządu oraz próbami poradzenia sobie z rzeczywistością, w której naród koreański został bezpowrotnie rozdzielony. W latach 60, tuż po rozłamie, krytyce ulegały rządy obu Korei i sam w sobie podział kraju. Natomiast w dziełach takich jak „Seul, zima 1964” autorstwa Kim Seung-oka, na pierwszy plan wysuwają się również nastroje depresyjne, nihilistyczne.
Lata 70 i 80 określa się natomiast okresem „literatury epoki industrializacji”. Głównymi tematami stały się masowe emigracje z wiosek do miast, w celach zarobkowych. Doprowadzało to do dużego poczucia alienacji oraz przepełniającej tęsknoty za rodzinnymi stronami. Dodatkowo praca, której musieli podjąć się Koreańczycy była bardzo ciężka, bez wsparcia rządowego – w imię industrializacji, prawa człowieka, w miejscach takich jak fabryki, były nagminnie łamane bez jakichkolwiek konsekwencji. Komentowany był również zmieniający się krajobraz – zanikały tradycyjne elementy architektury, burzone osiedla a na ich miejscach powstawały nowoczesne bloki i instytucje. Krytyce wciąż podlegała również dyktatorska władza, która była głównym źródłem cierpienia obywateli.
Lata 90 odznaczają się dużą zmianą w problematyce, którą poruszała literatura. Nowy lad polityczny, większa wolność
i swoboda społeczna spowodowały, że literatura mogła w końcu odpocząć od aktywizmu i porzucić swoją misję społeczną na rzecz skupienia się na problemach jednostek. Największym przejawem tej zmiany jest duży rozwój literatury „kobiecej” – pisanej przez kobiety o ich problemach w społeczeństwie koreańskim. Literatura lat 90 powróciła również do eksperymentów związanych z formą i narracją i okrzyknięta została czasem „fantazmatycznej wyobraźni” – elementy fantastyczne przeplatały się z realistycznymi, a groteska była często używaną kategorią estetyczną.
Trendy XXI wieku
W dzisiejszych czasach literatura koreańska nie rozwija się już jedynie wewnętrznie, ale również międzynarodowo. Scena literacka bacznie obserwowana jest przez wydawnictwa zagraniczne i coraz więcej wydaje się tłumaczeń powieści koreańskich. Ponadto w ostatnich latach wiele pisarzy i pisarek otrzymują nominacje oraz prestiżowe nagrody literackie, co tylko powiększa zainteresowanie literaturą koreańską oraz cieszy się ona coraz większym uznaniem. Za wiodącą tematykę dzisiejszych powieści uznać można wątki feministyczne. Pisarki takie jak Han Kang czy Shin Kyeong-suk przedstawiają problemy kobiet w społeczeństwie koreańskim, od braku możliwości uwolnienia się z kajdan patriarchatu w „Wegetariance”, po skrytykowanie postrzegania matki bardziej jako figurę niż osobę w „Zaopiekuj się moją mamą”. Są to również czasy, które dzięki braku cenzury, pozwalają na swobodne rozliczenie się z przeszłością pisarzy, którzy wychowali się w trudnej rzeczywistości powojennej Korei. Na dostrzeżenie zasługuje również koreańska literatura queerowa, której przykładów w XX wieku można zliczyć na palcach jednej ręki. Dynamiczne zmiany społeczne oraz większy dostęp do informacji i materiałów z całego świata pozwala pisarzom queerowym na coming-out, oraz przedstawienie swoich problemów w literaturze. Ponadto na przykładzie powieści „Love in the big city” Park Sang-younga widać, że książki te mogą cieszyć się dużą popularnością, co powoduje również wydawanie większej ilości pozycji o podobnej tematyce.
