Jeśli interesujesz się Koreą Południową, uczysz się języka koreańskiego albo planujesz tam wyjazd, warto poznać najważniejsze święta w tym kraju. Dni takie jak Seollal czy Chuseok mają duże znaczenie w życiu codziennym Koreańczyków. Pokazują, co jest dla nich ważne i jak pielęgnują swoje tradycje. Znajomość tych świąt pomaga lepiej zrozumieć język i kulturę, a także uniknąć zaskoczenia, na przykład, gdy urzędy są zamknięte albo zmienia się rozkład jazdy transportu miejskiego.
Spis treści:
Koreańskie święta Seollal – początek roku według kalendarza księżycowego
Seollal (설날), czyli koreański Nowy Rok, to jedno z najważniejszych świąt w Korei Południowej. Obchodzi się je pierwszego dnia nowego roku według kalendarza księżycowego. Dlatego data święta zmienia się co roku i zwykle wypada między końcem stycznia a połową lutego.
W przeciwieństwie do zachodniego Sylwestra, który kojarzy się głównie z zabawą i fajerwerkami, Seollal ma bardziej rodzinny i spokojny charakter. To czas spotkań z bliskimi, wspomnień o przodkach i chwili refleksji nad tym, co przed nami.
W czasie Seollal większość Koreańczyków podróżuje do rodzinnych miejscowości, by spędzić święto z najbliższymi. Tradycyjnie obchody trwają trzy dni: dzień przed świętem, sam dzień Seollal oraz dzień po. W tym okresie ulice miast pustoszeją, a transport publiczny jest mocno obciążony. Dla wielu to jedyna okazja w roku na spotkanie z całą rodziną.
W dzisiejszej Korei tradycyjne rytuały związane z Seollal są często nieco uproszczone. W miastach wiele młodych rodzin wybiera lżejszą formę świętowania – tak zwany „mini-Seollal”. To sposób na połączenie dawnych zwyczajów z nowoczesnym stylem życia.
Mimo tych zmian Seollal wciąż jest ważnym świętem. Łączy różne pokolenia i przypomina o korzeniach koreańskiej kultury.
Rytuały związane ze świętem Seollal
Centralnym punktem obchodów jest rytuał charye (차례), czyli tradycyjna ceremonia oddawania czci przodkom. Rodzina gromadzi się wokół specjalnie nakrytego stołu z ofiarami – starannie przygotowanymi potrawami, które układane są według ścisłych reguł. Składanie pokłonów przodkom ma wyrazić szacunek, wdzięczność i prośbę o pomyślność w nadchodzącym roku. To właśnie podczas charye widać, jak głęboko w koreańskiej kulturze zakorzeniony jest konfucjanizm, ze swoim naciskiem na hierarchię, tradycję i obowiązki rodzinne.
Ważnym zwyczajem podczas Seollal jest sebae (세배) – to ukłon, który młodsze osoby wykonują przed starszymi członkami rodziny. W zamian dzieci i nastolatki dostają sebaetdon (세뱃돈), czyli noworoczne kieszonkowe w ozdobnych kopertach.
Ten gest ma nie tylko symboliczne znaczenie. Uczy też szacunku dla starszych i pokazuje, jak ważne są relacje w rodzinie.
Koreańskie święta Seollal — kuchnia, tradycyjny ubiór
Z Seollal wiążą się też tradycyjne potrawy. Najważniejszą z nich jest tteokguk (떡국) – zupa na bulionie z cienkimi plasterkami ciasta ryżowego. Według tradycji, zjedzenie tej zupy oznacza symboliczne „dodanie sobie roku życia”. Dlatego niektórzy żartują, pytając: „Ile razy w tym roku jadłeś tteokguk?”
W tym dniu tradycyjnie ubiera się w hanbok – tradycyjny koreański strój o prostym kroju i wyrazistych kolorach. Popularne są też rodzinne gry, na przykład yutnori, czyli planszowa gra z patykami, oraz yeonnalligi, czyli puszczanie latawców. Wszystko to tworzy wyjątkową, świąteczną atmosferę.
Inne ważne święta w Korei
Seollal to jedno z najważniejszych świąt w Korei Południowej, choć nie jest jedyne. Koreański kalendarz zawiera wiele innych ważnych dni – zarówno rodzinnych, jak i państwowych.
Wiele z tych świąt ma tło historyczne, społeczne lub kulturowe. Poznanie ich pomaga lepiej zrozumieć, co jest ważne dla Koreańczyków. Dzięki temu łatwiej też uczyć się języka i odnaleźć się w koreańskiej codzienności.
Chuseok – Święto Dziękczynienia
Chuseok (추석) to jedno z dwóch najważniejszych świąt w Korei Południowej. Obchodzi się je 15 dnia 8 miesiąca według kalendarza księżycowego. Często porównuje się je do Święta Dziękczynienia. W przeciwieństwie do Seollal, które symbolicznie otwiera nowy rok, Chuseok jest okazją do podziękowania za plony i uczczenia pamięci przodków. W 2025 roku Chuseok będzie obchodzone 6 października.
W tym czasie wiele osób wraca w rodzinne strony. Odwiedzają groby bliskich, porządkują je i składają pokłony – to rytuał zwany seongmyo (성묘). Ten gest to wyraz szacunku i sposób na podtrzymanie więzi rodzinnych.
Jedną z tradycyjnych potraw są songpyeon (송편) – małe, półokrągłe ciastka z ryżu, nadziewane pastą z sezamu, fasoli lub kasztanów. Według popularnego wierzenia, kto ulepi najładniejsze songpyeon, ten będzie miał piękne dzieci. To pokazuje, jak mocno w koreańskich zwyczajach obecne są dawne przesądy i ludowe opowieści.
Chuseok to także czas zabawy. Ludzie biorą udział w tańcach ludowych, takich jak ganggangsullae, grają w tradycyjne gry i oglądają występy artystyczne. Mimo że sposób obchodzenia tego święta z czasem się zmienia, jego sens – bycia razem i pamięci o przeszłości – wciąż pozostaje taki sam.
Dzień Niepodległości i inne święta państwowe
W kalendarzu koreańskich świąt są też dni ważne z powodów historycznych i narodowych. Korea Południowa ma za sobą trudną historię – była okupowana, walczyła o niepodległość. Dlatego wiele świąt przypomina o ważnych wydarzeniach z przeszłości i pomaga zachować o nich pamięć.
- 1 marca – Dzień Ruchu Niepodległościowego (삼일절, Samiljeol)
Upamiętnia masowe protesty z 1919 roku przeciwko okupacji japońskiej Korei. Tego dnia organizowane są oficjalne uroczystości państwowe, a w wielu szkołach i instytucjach publicznych wspomina się działaczy ruchu niepodległościowego. Flagi państwowe powiewają w oknach domów i na ulicach, a media przypominają wydarzenia z tamtego okresu. - 15 sierpnia – Dzień Wyzwolenia (광복절, Gwangbokjeol)
To święto obchodzone na pamiątkę zakończenia okupacji japońskiej w 1945 roku. Słowo „gwangbok” dosłownie oznacza „odzyskanie światła” – symbolicznie wyraża nadzieję, wolność i odrodzenie. W tym dniu odbywają się wystąpienia prezydenta, uroczystości w Seulu i wydarzenia patriotyczne na terenie całego kraju. - 3 października – Dzień Założenia Narodu (개천절, Gaecheonjeol) To święto odnosi się do legendy o założeniu pierwszego koreańskiego państwa przez Dangun Wanggeom w 2333 roku p.n.e. Choć ma głównie symboliczny charakter, jest ważne dla poczucia tożsamości narodowej Koreańczyków. W szkołach dzieci poznają wtedy stare opowieści i wierzenia, a w mediach i przestrzeni publicznej przypomina się o patriotyzmie i wspólnych wartościach.
- 9 października – Dzień Hangul (한글날, Hangeullal)
To jedno z najbardziej wyjątkowych świąt – poświęcone koreańskiemu alfabetowi Hangul, stworzonemu przez króla Sejonga Wielkiego w XV wieku. Jego wprowadzenie zrewolucjonizowało piśmiennictwo w Korei, czyniąc naukę czytania i pisania dostępną dla wszystkich. Dzień Hangul to świetna okazja do refleksji nad językiem jako dziedzictwem kulturowym – i inspiracja dla każdego, kto właśnie zaczyna naukę koreańskiego.
Różnice między kalendarzem gregoriańskim a koreańskim
Na co dzień Koreańczycy – tak jak większość ludzi na świecie – korzystają z kalendarza gregoriańskiego. To ten sam system, który został wprowadzony w Europie w XVI wieku i dzieli rok na 12 miesięcy i 365 dni. Większość wydarzeń, także urzędowych, odbywa się według tego kalendarza.
Jednak w przypadku tradycyjnych świąt, takich jak Seollal czy Chuseok, używa się kalendarza księżycowego. Opiera się on na cyklach Księżyca, więc daty tych świąt zmieniają się co roku.
Kalendarz księżycowy to system lunarny – liczba dni w miesiącu waha się tu od 29 do 30, a cały rok składa się zazwyczaj z 354 dni. Aby nadrobić różnicę względem kalendarza słonecznego, co jakiś czas dodaje się specjalny miesiąc – tzw. interkalaryczny. W praktyce oznacza to, że święta obchodzone według kalendarza księżycowego „przesuwają się” z roku na rok w kalendarzu gregoriańskim. Dla przykładu: w jednym roku Seollal może przypaść na 21 stycznia, a w innym – na 10 lutego.
Właśnie dlatego daty świąt takich jak Seollal i Chuseok są ruchome i co roku wypadają inaczej. Warto je wcześniej sprawdzić – zwłaszcza jeśli planujesz podróż do Korei. Dzięki temu łatwiej zaplanujesz ją i inne związane z nią aktywności.
Różnice między tymi systemami kalendarzowymi mają też wpływ na naukę języka i kultury Korei. Wielu uczniów zaskakuje fakt, że w Korei funkcjonuje nie tylko tradycyjny nowy rok, ale także… alternatywny sposób liczenia wieku. Jeszcze do niedawna obowiązywał tzw. „koreański wiek” – każdy noworodek miał jeden rok w dniu urodzenia, a kolejny rok „dodawano” w Seollal, nie w urodziny. Choć ten system został zniesiony w 2023 roku na poziomie administracyjnym, nadal pozostaje obecny w kulturze i języku potocznym.
Znaczenie świąt w nauce języka i kultury koreańskiej
Podczas nauki języka koreańskiego ważne jest nie tylko poznawanie słówek i gramatyki koreańskiej. Równie istotne jest zrozumienie kultury, w której ten język funkcjonuje. Bez tego trudno mówić o pełnym kontekście zrozumienia języka. Dlatego poznawanie świąt, takich jak Seollal czy Chuseok, to nie tylko ciekawostka, ale ważny element nauki.
Te święta wiążą się z konkretnymi słowami, zwrotami i zwyczajami, których nie znajdziemy w typowym podręczniku. Na przykład zwrot „새해 복 많이 받으세요” (czyli „Szczęśliwego Nowego Roku”) często pojawia się w rozmowach, wiadomościach czy reklamach. Bez znajomości jego znaczenia – nie tylko dosłownego, ale i kulturowego – trudno go dobrze zrozumieć i właściwie użyć.
Wiele tradycyjnych zwrotów używa się w bardzo grzecznej i oficjalnej formie języka, nazywanej językiem honoryfikatywnym (존댓말). Taka forma jest szczególnie ważna w rozmowach z osobami starszymi lub w sytuacjach oficjalnych.
Święta to świetna okazja, by poznawać te zwroty w praktyce. W tym czasie Koreańczycy szczególnie podkreślają znaczenie szacunku, hierarchii i dobrego zachowania.
Branie udziału w obchodach koreańskich świąt, nawet symboliczne – na przykład przez uczestnictwo w wydarzeniach organizowanych przez szkoły językowe czy domy kultury – to świetny sposób na naukę języka. Przygotowując tteokguk, poznajesz składniki, słowa związane z gotowaniem i zwroty, które w podręczniku mogą wydawać się trudne do zrozumienia. Oglądając filmy o Seollal, słuchając piosenek lub relacji z obchodów, ćwiczysz rozumienie języka w sposób naturalny i ciekawy.
Równie ważna jest motywacja. Nauka staje się łatwiejsza i przyjemniejsza, gdy widzisz jej sens w praktyce. Rozmowy o świętach, porównywanie zwyczajów w Polsce i Korei czy dzielenie się własnymi doświadczeniami to tematy, które często pojawiają się na lekcjach z native speakerami. Dzięki nim lepiej ćwiczysz mówienie i rozwijasz swoje umiejętności językowe.
Nauka języka koreańskiego w szkole Kierunek Wschód
Jeśli interesujesz się kulturą Korei i chcesz nie tylko o niej czytać, ale też nauczyć się mówić po koreańsku, zapraszamy Cię na bezpłatną lekcję próbną w szkole językowej Kierunek Wschód. To świetna okazja, żeby sprawdzić, jak wygląda nasza nauka w praktyce – intensywna, ciekawa i oparta na żywym języku.
Uczysz się z osobami, które naprawdę znają się na rzeczy. Nasi nauczyciele to absolwenci koreanistyki – doskonale znają język i z pasją opowiadają o kulturze Korei. Bez względu na to, czy dopiero zaczynasz, czy masz już podstawy, pomożemy Ci znaleźć odpowiednią grupę. Odpowiemy na wszystkie pytania i podpowiemy, jak najlepiej rozpocząć naukę.
Przekonaj się, że język koreański wcale nie musi być trudny – może być ciekawy, inspirujący i dostępny już od pierwszych zajęć.
